نقل و انتقال سهام به معنای تقسیم بخشی از سرمایه شرکت سهامی است که بر اساس میزان مشارکت و تعهدات سهامداران بین آن‌ها توزیع می‌شود. این سهام به دو شکل با نام یا بی‌نام صادر میگردد. همچنین، ممکن است این سهام قابلیت انتقال به دیگران را داشته باشد یا اینکه تنها محدود به صاحب آن باشد. هر سهم از طریق برگه سهام مشخص می‌شود و تعداد سهم‌های اختصاصی هر فرد را نشان می‌دهد. در نهایت، مجموع سهام‌های تخصیص‌یافته به تمامی سهامداران، سرمایه کلی شرکت را تشکیل می‌دهد. پس از انحلال شرکت، صاحبان سهام مبلغ اسمی هر سهم را مطالبه میکنند. برای آشنایی با نقل و انتقال سهام شرکت سهامی خاص تا انتهای این مقاله از ثبت درخشان همراه ما باشید.
مراحل نقل و انتقال سهام در شرکت سهامی خاص
مراحل نقل‌وانتقال سهام در شرکت سهامی خاص عبارتند از:
- گام اول: بررسی اساسنامه شرکت
اولین مرحله برای انتقال سهام، مطالعه و بررسی اساسنامه شرکت است. اساسنامه ممکن است محدودیت‌هایی در مورد نقل‌وانتقال سهام تعیین کرده باشد. به‌عنوان مثال، مقرر شده که سهام فقط به افراد حقیقی ایرانی قابل انتقال باشد.
- گام دوم: اخذ مجوز از هیئت‌مدیره
مرحله بعدی، دریافت مجوز از هیئت‌مدیره شرکت است. برای این منظور، درخواست رسمی به هیئت‌مدیره ارائه می‌شود و شامل اطلاعات کامل در مورد ناقل و منتقل‌الیه و تعداد سهام است.
- گام سوم: تنظیم و امضای مبایعه‌نامه
پس از دریافت مجوز از هیئت‌مدیره باید یک مبایعه‌نامه بین طرفین تنظیم و امضا شود. در این مبایعه‌نامه، اطلاعات کامل طرفین، تعداد سهام، قیمت سهام، نحوه پرداخت و سایر شرایط و تعهدات ذکر می‌شود.
- گام چهارم: دریافت مفاصاحساب مالیاتی
قبل از انتقال سهام، ناقل باید تمامی بدهی‌های مالیاتی خود را تسویه کرده و از اداره امور مالیاتی مفاصاحساب دریافت کند.
- گام پنجم: حضور در دفترخانه اسناد رسمی
برای ثبت رسمی انتقال سهام، ناقل و منتقل‌الیه باید به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه کنند. در این دفترخانه، وکیل رسمی صحت مدارک را بررسی کرده و پس از تایید، سند نقل‌وانتقال سهام تنظیم و امضا می‌شود.
- گام ششم: ثبت تغییرات در اداره ثبت شرکت‌ها
پس از انجام انتقال سهام در دفترخانه، باید تغییرات در اداره ثبت شرکت‌ها ثبت شود. برای این کار، مدارک مربوطه به اداره ثبت شرکت‌ها ارائه میگردد.
- گام هفتم: پرداخت هزینه‌های نقل‌وانتقال
در فرآیند نقل‌وانتقال سهام، لازم است هزینه‌هایی مانند حق‌الثبت، حق‌الوکاله و سایر هزینه‌های قانونی پرداخت شود.
نحوه نقل و انتقال سهام شرکت سهامی خاص
سهام شرکت‌ها به دو نوع بی‌نام و با نام تقسیم می‌شوند. علاوه بر این، نوع دیگری از سهام به نام سهام ممتاز وجود دارد که یک نوع سهام با نام محسوب می‌شود. شرایط و مراحل انتقال هر یک از این سهام‌ها با هم متفاوت است. به‌ویژه، انتقال سهام ممتاز به افراد خاصی که امتیازات ویژه‌ای دارند، تعلق دارد. همچنین در شرکت‌های سهامی عام، برای انتقال سهام بی‌نام نیازی به موافقت تمامی مدیران و اعضای مجمع عمومی فوق‌العاده نیست.
انتقال سهام فقط در شرکت‌های سهامی امکان‌پذیر است و در سایر شرکت‌ها مانند شرکت‌های با مسئولیت محدود، سهم‌الشرکه منتقل می‌شود.
تعریف سهام و انواع آن
سهام بخشی از سرمایه شرکت سهامی است که میزان مشارکت، تعهدات و منافع صاحب آن را در شرکت مشخص می‌سازد. ورقه سهم یک سند قابل انتقال است و نمایانگر تعداد سهامی است که هر فرد در شرکت دارد. سهام ممکن است به صورت سهام با نام یا بی‌نام صادر شود.
در صورتی که برای برخی از سهام‌های شرکت، طبق مقررات قانون تجارت، مزایای ویژه‌ای در نظر گرفته شود، این سهام‌ها به نام سهام ممتاز شناخته می‌شوند.
ارزش کلی سهام‌های شرکت، در واقع سرمایه آن شرکت را تشکیل می‌دهد. پس از انحلال شرکت، هر سهامدار این حق را دارد که مبلغ اسمی سهام خود را دریافت کند. بر خلاف آن، سهم انتفاعی جز سرمایه شرکت محسوب نمی‌شود و صاحب آن پس از انحلال شرکت مبلغ اسمی آن را مطالبه نمیکند.
در شرکت سهامی همه سهامداران حقوق یکسانی دارند. این حقوق شامل میزان مشارکت، تعهدات و منافع مربوط به هر سهامدار در شرکت است. برای استفاده از این حقوق، هر دارنده سهم موظف است مبلغ اسمی سهامی را که در زمان پذیره‌نویسی به عهده گرفته، در مهلت قانونی تعیین‌شده پرداخت نماید. در ادامه با انواع سهام آشنا خواهید شد:
- سهام با نام
در سهام با نام مالکیت آن به شخص خاصی تعلق دارد و مشخصات صاحب سهم در ورقه سهم و همچنین در دفاتر ثبتی سهام ثبت می‌شود. این نوع سهام در شرایط خاصی دارای اهمیت و ضرورت است، از جمله:
زمانی که مبلغ کل سهام به صورت بی‌نام پرداخت نشده باشد، باید سهام با نام صادر گردد.
سهامی که توسط مدیران به عنوان وثیقه قرار می‌گیرد باید از نوع با نام باشد و تا پایان مهلت وثیقه قابلیت انتقال و پرداخت نخواهد داشت.
سهام مربوط به افراد صغیر یا زیر سن قانونی باید به صورت با نام صادر شود تا از حقوق آن‌ها حمایت گردد.
سهام باید در دفاتر ثبتی به ثبت قانونی برسد. در غیر این صورت، سهام هیچ‌گونه اعتبار قانونی برای شرکت و صاحب سهم نخواهد داشت.
- سهام بی‌نام
سهام بی‌نام نوعی از سهام است که در وجه حامل صادر می‌شود و مالک آن به محض در اختیار داشتن ورقه سهم، صاحب آن شناخته می‌شود. در این نوع سهام، نام صاحب سهم در ورقه‌ها ذکر نمی‌شود. برای انتقال سهام بی‌نام، نیازی به انجام مراحل اداری پیچیده نیست و تنها کافی است که برگه سهام به شخص دیگری منتقل شود.
- سهام ممتاز
در سهام ممتاز صاحبان آن اولویت‌ها و مزایای خاصی دارند. این مزایا در اساسنامه شرکت مشخص می‌شود و تصمیم‌گیری درباره آن‌ها از طریق رای‌گیری و نظر مجمع عمومی سهامداران صورت می‌گیرد. برخی از امتیازات ویژه سهام ممتاز عبارتند از:
تخفیف در پرداخت مبلغ اسمی سهام
اختصاص سود بیشتر به این سهام
اختصاص حق امتیاز بیشتر در تصمیم‌گیری‌های شرکت
برخورداری از استثنا در پرداخت زیان یا در امور مالیاتی و اظهارنامه‌های شرکت
این نوع سهام به دلیل مزایای ویژه‌ای که به دارندگان آن اختصاص می‌دهد، اغلب برای جذب سرمایه‌گذاران و تأمین منابع مالی در شرکت‌ها استفاده می‌شود.
